Adwokat a radca prawny – dlaczego nie należy mylić tych pojęć?

Określeń adwokat i radca prawny nie wolno używać zamiennie – jeżeli ktoś pełni funkcję radcy prawnego, nie jest adwokatem. Przedstawicieli obu zawodów można zaś nazywać prawnikami. Podobnie tak do radcy prawnego, jak i adwokata grzecznościowo można stosować zwrot „Pan/Pani Mecenas”. Jakie są więc podobieństwa i różnice? Zapraszamy do lektury.

Kim jest prawnik? Jakie są zawody prawnicze?

W naszym kręgu kulturowym prawnik to ktoś, kto ukończył studia prawnicze i praktykuje w zawodzie. Prawniczych zawodów jest zaś kilka – do najszerzej kojarzonych z nich należą niewątpliwie sędzia, adwokat, notariusz, radca prawny, komornik i prokurator. Ponadto zalicza się do nich także referendarz sądowy, legislator, rzecznik patentowy, kurator sądowy i dyplomata. Wszystkie wymienione profesje wymagają ukończenia aplikacji prawniczej – odpowiedniej formy zinstytucjonalizowanej praktyki, na którą absolwenci muszą najpierw się dostać, a potem z sukcesem ukończyć. Zależnie od zawodu odmienny jest ich czas trwania czy ogólny charakter.

Poza wspomnianymi wyżej można niewątpliwie można mówić o innych zawodach prawniczych, które aplikacji nie wymagają, takich jak doradca podatkowy czy doradca prawny. Zdarza się wreszcie tak, że prawnik może pracować w kancelarii lub korporacji, a także być zatrudnionym przez konkretne przedsiębiorstwo (rzadko fundację, stowarzyszenie), bez ukończenia aplikacji. Zawody prawnicze mają cechy wspólne im wszystkim, a także charakterystyczne tylko dla każdego z nich oddzielnie. Specyficzna jest na tym tle relacja zawodów radcy prawnego i adwokata, których zajmują porady prawne i reprezentacja klienta przed sądem.

Czy adwokat różni się od radcy prawnego?

Różnicą jest kwestia aplikacji. Adwokat i radca prawny w Polsce muszą ukończyć pięć lat studiów prawniczych, natomiast po tym – dostać się na aplikację, odpowiednio adwokacką lub radcowską (różnią się nieco czasem trwania i charakterem). Następnie muszą ją odbyć i z pozytywnym wynikiem złożyć egzamin zawodowy, w efekcie czego wpisani zostaną na listę odpowiednio adwokatów lub radców prawnych. Ich zawody regulowane są odrębnymi przepisami (Ustawą o radcach prawnych i Prawem o adwokaturze). I to byłoby na tyle, jeżeli chodzi o różnie – radca prawny nie różni się od adwokata w kwestii kompetencji. W przypadku obu zawodów należą do nich udzielanie pomocy prawnej i reprezentowanie stron w postępowaniu sądowym.